Eksperyment behawioralny: Zrozumieć i zmieniać nasze negatywne myśli

06 07 2023 | Blog

Czy kiedykolwiek zdarzyło Ci się zastanawiać, jak Twoje przekonania i myśli wpływają na Twoje codzienne decyzje? A może, jak te przekonania mogą czasem przeszkadzać Ci w osiąganiu celów lub cieszeniu się życiem? Jeśli tak, to eksperyment behawioralny – kluczowe narzędzie w terapii poznawczo-behawioralnej (CBT) – może okazać się niezwykle pomocny.

Czym jest Eksperyment Behawioralny?

Eksperyment behawioralny to technika stosowana w CBT, której celem jest przetestowanie naszych negatywnych myśli i przekonań w kontrolowanym środowisku. Proces ten pomaga nam lepiej zrozumieć, jak te myśli wpływają na nasze codzienne decyzje i zachowanie.

Na przykład, jeśli mamy przekonanie, że „jestem zbyt zmęczony, aby iść na spacer”, eksperyment behawioralny może pomóc nam przetestować, czy to przekonanie jest prawdziwe, czy też jest to jedynie produkt naszych negatywnych myśli.

Jak korzystać z Eksperymentu Behawioralnego?

Eksperyment behawioralny składa się z kilku kluczowych etapów:

Identyfikacja Myśli: Pierwszym krokiem jest identyfikacja negatywnej myśli, którą chcemy przetestować. Ważne jest, aby była to myśl, która ma realny wpływ na nasze decyzje i działania.

Planowanie Eksperymentu: Następnie planujemy eksperyment, który pomoże nam przetestować tę myśl. Ważne jest, aby eksperyment był realistyczny i bezpieczny – nie chcemy nikogo narażać na niepotrzebne ryzyko.

Przeprowadzanie Eksperymentu: Teraz przeprowadzamy eksperyment, zgodnie z naszym planem i obserwujemy, co się dzieje. Czy nasze przekonania się potwierdzają, czy może okażą się być nieprawdziwe?

Refleksja i Analiza: Po przeprowadzeniu eksperymentu, przyszedł czas na refleksję i analizę. Czy nasze przekonania były prawdziwe? Czy może okazały się być nieprawdziwe? Jak to wpływa na nasze decyzje i działania?

Przykład eksperymentu behawioralnego

Powiedzmy, że pracujesz z pacjentem cierpiącym na depresję. Pacjent ten ma negatywne przekonanie, że „jestem zbyt zmęczony, aby iść na spacer”. Mogłoby się wydawać, że to błaha sprawa, ale ta myśl wpływa na decyzje pacjenta dotyczące aktywności fizycznej, co może mieć duże znaczenie dla jego ogólnego samopoczucia i zdrowia.

Razem planujecie eksperyment, w którym pacjent zdecyduje się iść na krótki, 15-minutowy spacer przez kilka dni i monitorować swoje odczucia zmęczenia przed i po spacerze. Po kilku dniach pacjent zauważa, że pomimo początkowego zmęczenia, po spacerze czuje się odświeżony i mniej zmęczony niż przed nim. Ta informacja przeczy początkowemu przekonaniu pacjenta, pokazując mu, że jego myśl „jestem zbyt zmęczony, aby iść na spacer” może nie zawsze być prawdziwa.

Jak pracować z tabelami?

Podrzucam Ci dwie tabelki, z których możesz śmiało skorzystać w pracy z pacjentami. Najważniejsze jest, żeby tabelki przejść po kolei, da to poczucie zrozumienia czym jest eksperyment behawioralny i jak go wprowadzić.

Ten proces pomaga pacjentowi zrozumieć, jak jego negatywne myśli wpływają na jego decyzje i działania, a następnie pracować nad zmianą tych myśli.

W tej tabeli, pacjent zapisuje swoje odczucia zmęczenia przed i po spacerze, co pozwala na łatwe porównanie i obserwację zmian. Kolumna „Uwagi” może służyć do zapisywania dodatkowych spostrzeżeń, które mogą być ważne w dalszym procesie terapii.

Po co korzystać z Eksperymentu Behawioralnego?

Eksperyment behawioralny jest potężnym narzędziem, które pomaga nam lepiej zrozumieć nasze negatywne myśli i przekonania. Poprzez przetestowanie tych myśli w bezpiecznym środowisku, możemy zdobyć cenne informacje, które pomogą nam podejmować bardziej świadome decyzje w przyszłości.

Eksperyment behawioralny jest także kluczowym elementem procesu terapeutycznego, pomagając pacjentom lepiej zrozumieć, jak ich myśli wpływają na ich decyzje i działania. Dzięki temu mogą oni zacząć pracować nad zmianą tych negatywnych myśli i przekonań, co może przynieść znaczne korzyści dla ich ogólnego samopoczucia i zdrowia.

Podsumowując, eksperyment behawioralny to ważne narzędzie w CBT, które może pomóc nam zrozumieć i zmienić nasze negatywne myśli. Jeżeli Twój pacjent ma trudności z negatywnymi myślami lub przekonaniami śmiało możesz skorzystać z eksperymentów behawioralnych.

Nazywam się Natalia Popławska i jestem psychologiem, specjalistą diagnozy psychologicznej oraz psychoterapeutą poznawczo-behawioralnym. Prowadzę prywatną praktykę we Wrocławiu oraz współpracuję z uczelniami, gdzie dzielę się swoją wiedzą z zakresu diagnozy, psychoterapii i interwencji kryzysowej. Specjalizuję się w pracy z osobami zmagającymi się z zaburzeniami lękowymi, depresyjnymi oraz zaburzeniami osobowości. Organizuję szkolenia dla studentów i psychologów, aby pomóc im rozwijać umiejętności diagnostyczne i terapeutyczne.